Policzalność i niepoliczalność rzeczowników to zagadnienie, które nierzadko sprawia uczącym się języka angielskiego sporo kłopotów. Jest to jednak bardzo istotna część gramatyki tego języka, gdyż istnieje cały szereg zasad związanych z policzalnością i niepoliczalnością rzeczowników. Które więc rzeczowniki w języku angielskim da się policzyć, a które nie? Spójrz:
- Rzeczowniki policzalne (countable nouns) to odrębne przedmioty, ludzie czy też pojęcia, które da się policzyć. Wspominając o nich po raz pierwszy, poprzedzamy je przedimkami a/an ; możemy od nich utworzyć liczbę mnogą:
a banana – bananas ( banan – banany)
an elephant – elephants (słoń – słonie)
2. Rzeczowniki niepoliczalne (uncountable nouns) to nazwy materiałów, płynów, pojęć abstrakcyjnych, zbiorów, które nie stanowią odrębnych przedmiotów. Nie poprzedzamy ich przedimkiem a/an, nie określamy ich ilości (nie podajemy cyfry). Oto lista najbardziej popularnych rzeczowników niepoliczalnych w języku angielskim:
- accomodation – zakwaterowanie
- baggage/luggage – bagaż
- bread – chleb
- chess – szachy
- chewing gum – guma do żucia
- equipment – sprzęt
- furniture – meble
- information – informacje
- jewellery – biżuteria
- knowledge – wiedza
- luck – szczęście
- money – pieniądze
- news – wiadomości
- poetry – poezja
- progress – postęp
- publicity – reklama w TV
- research – badanie
- rubbish – śmieci
- slang – slang
- thunder – grzmot
- traffic – ruch uliczny
- work – praca
3. Słowa takie jak glass (szkło) czy paper (papier) oznaczające materiały są niepoliczalne, ale możemy ich używać do opisania rzeczy zrobionych z tych materiałów, wtedy stają się policzalne. Porównaj te zdania:
- I’d like some typing paper, please. – Poproszę papier xero.
Can you bring me a paper? – Czy możesz mi przynieść gazetę?
- Windows are made of glass. – Okna zrobione są ze szkła.
Do you want me to bring a glass of water? -Chcesz, żebym przyniósł szklankę wody?
4. Wiele rzeczy (np. ryż – rice czy winogrona – grapes) traktujemy jako zbiór pojedynczych elementów stanowiących całość. Niektóre z nich są niepoliczalne (tak, jak ryż), inne policzalne i występują z reguły w liczbie mnogiej (jak winogrona). Rzeczy , które składają się z małych ziarenek (np. piasek – sand, ryż – rice) zazwyczaj są niepoliczalne; zbiory składające się większych ziaren (groch – peas, czy też winogrona – grapes) częściej są policzalne.
Niepoliczalne (uncountable) są więc między innymi: fruit (owoce), rice (ryż), pasta (makaron), sugar (cukier), salt (sól), corn (kukurydza), wheat (pszenica), rye (żyto), maize (kukurydza), gravel (żwir).
Policzalne (countable) będą: vegateable(s) – warzywa; bean(s) – fasola; pea(s) – groch; grape(s) – winogrona; lentil(s) – soczewica.
Spójrz na przykładowe zdania:
- Fruit is very expensive nowadays, but vegetables are cheap. – Owoce są obecnie bardzo drogie, ale warzywa są tanie.
- Is the spaghetti ready? Yes, it is. – Czy spaghetti jest już gotowe? Tak, jest.
- These grapes are rotten – Te winogrona są popsute.
5. HAIR czy HAIRS ?
Włosy w języku angielskim są zazwyczaj niepoliczalne!
- Her hair is black. – Ona ma czarne włosy.
Ale jeden pojedynczy włos pływający np. w zupie jest już policzalny. Tak samo z kilkoma pojedynczymi włosami, które mamy na ubraniu:
- Waiter! There’s a hair in my soup! – Proszę Pana (kelnera), w mojej zupie jest włos!
- You’ve got two blonde hairs on your jacket. – Masz dwa blond włosy na marynarce.
6. RZECZOWNIKI ABSTRAKCYJNE (ABSTRACT NOUNS):
Wiele rzeczowników abstrakcyjnych w języku angielskim przybiera formę zarówno policzalną, jak i niepoliczalną. Do takich rzeczowników należą m.in. time (czas); life (życie); experience (doświadczenie); pity (litość); thought (myśl), conversation (konwersacja, rozmowa):
- We need to hurry! – there isn’t plenty of time.
Have a great time!
There are times when I feel like doing nothing.
- Life is beautiful.
She’s already had a really difficult life.
- I’m afraid you haven’t got enough experience to get this job.
I had some nasty experiences when we were in Scotland.
- It’s difficult to feel pity for such people.
A: You can’t go there alone! B: What a pity!
- I think, her decision needs more thought.
Last night I couldn’t sleep because of some terrible thoughts.
- I love our conversation classes!
Me and my friend had a very nice conversation last Monday.
